قسمت دوم: بالاخره خدا پیروز است!

مقاله‌ای که پیش روی شماست به بررسی شش آیه از آیات قرآن در باره وعده جهانی حکومت حضرت مهدی خواهد پرداخت.

مقاله را می‏توان در این جمله خلاصه کرد که خداوند در این آیات تحقق یک حکومت الهی و عادلانه را در سراسر کره زمین وعده داده است و شکست کفر و نفاق و فسق، و طنین انداز شدن ندای اللَّه اکبر و توحید را در سراسر زمین حتمی دانسته که این وعده تا کنون محقق نشده است لیکن حتماً روزی محقق خواهد شد و این همان روز قیام حضرت مهدی است.

«هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَی وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ» 1

«هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَی وَدِینِ ا لْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَکَفَی بِاللَّهِ شَهِیدًا» 2

نکته‏ها:

1- خداوند پیامبر خویش را با هدایت و دین حق فرستاده‏است.

2- دین اسلام را بر تمام ادیان پیروز خواهد کرد.

3- این پیروزی انجام خواهد گرفت؛ گرچه خوشایند بت‏پرستان نباشد.

4- در اینکه این پیروزی در چه زمانی رخ‏خواهد داد، بر پایه روایات شیعه و اهل‏سنت زمان ظهور حضرت مهدی  خواهد بود و در زمان آن حضرت است که اسلام در تمام کوی و برزن حاکم، و بر همه ادیان پیروز  می‏گردد.

5 - برخی از مفسران گفته‏اند مراد از پیروزی، چیرگی در منطق و استدلال است، ولی به نظر می‏رسد که مراد پیروزی ظاهری است؛ گرچه اسلام از نظر منطق بر همه ادیان غالب است.

نظر مفسران قرآن کریم:

در جامع البیان آمده است: تحقق این آیه به هنگام نزول عیسی‏علیه السلام است که دجال کشته می‏شود و تمام ادیان پیرو او خواهند بود. 3

ابن‏جوزی گفته است: در آیه دو احتمال است: 1- نزول عیسی‏علیه السلام 2- از سدّی نقل شده است که مراد خروج مهدی  است. 4

در تفسیر نمونه آمده است: البته مرحله نهایی این پیش‏روی (پیش‏روی اسلام) به عقیده ما با ظهور حضرت مهدی - ارواحنا فداه - تحقق می‏یابد؛ که این آیات خود دلیل بر آن ظهور عظیم است.... 5

در تفسیر احسن الحدیث آمده است: مصداق کامل آن دو آیه در وقت ظهور حضرت مهدی - صلوات اللَّه علیه وعلی آبائه - خواهد بود؛ گرچه در زمان نزول نیز (اسلام ) بر همه ادیان جزیرة العرب پیروز گردید.

جمع بندی:

اقوال را می‏توان در سه قول جمع بندی نمود:

1- مراد قیام حضرت مهدی است. این قول دارای طرفداران بیشتری است و در روایات شیعه نیز آمده است و نیز عده‏ای از اهل‏سنت به آن قائل شده‏اند.

2- مراد نزول حضرت عیسی‏علیه السلام است. فقط برخی از اهل‏سنت به آن معتقد هستند.

می‏توان گفت این دو قول به یک قول باز می‏گردد. چون نزول حضرت عیسی با قیام حضرت مهدی   همزمان است.

مراد از غلبه، پیروزی در منطق و استدلال است، که دین اسلام از نظر استحکام منطق بر تمام ادیان چیره  است.

گرچه این مطلب صحیح است که دین اسلام در منطق حاکم است، به نظر می‏رسد مراد از آیه، پیروزی و غلبه ظاهری و ایجاد حکومت اسلامی است؛ به طوری که در تمام نقاط زمین ندای اسلام شنیده شود و از شرک خبری  نباشد.

سید عباس سید کریمی حسینی

تنظیم برای تبیان: حسین عسگری

1.   توبه/33:9 - صف/9:61.

2.   فتح/ 28:48.

3.   ابن‏جریر طبری، پیشین، ج 1، ص 150 و ج 26، ص  141 و ج 28، ص  112.

4.   ابن‏جوزی، زاد المسیر، ج 3، ص 290.

5.   ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج 2، ص 84.